Kalendarz szczepień: Najważniejsze informacje

Dlaczego warto się zaszczepić?

Szczepienia są jednym z najskuteczniejszych sposobów ochrony przed chorobami zakaźnymi. Dzięki nim organizm jest w stanie wytworzyć odporność na dany patogen, co pozwala uniknąć zachorowania lub zmniejsza nasilenie objawów choroby. Szczególnie ważne jest to dla osób ze słabym układem odpornościowym, takich jak dzieci czy osoby starsze.

Ponadto, dzięki powszechnej akcji szczepień udaje się zwalczyć wiele groźnych i często śmiertelnych chorób, które jeszcze kilkadziesiąt lat temu były plagą społeczeństw. Przykładem może być polio czy ospa prawdziwa – dziś już niemal całkowicie wyeliminowane dzięki skuteczności szczepionek.

Kiedy należy rozpocząć kalendarz szczepień?

Najlepiej rozpocząć go od pierwszego miesiąca życia dziecka. W tym okresie jego system immunologiczny nie jest jeszcze w pełni rozwinięty i potrzebuje wsparcia w walce z potencjalnie niebezpiecznymi drobnoustrojami. Pierwszym obowiązkowym punktem programu jest podanie przeciwko gruźlicy (BCG) oraz przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B (HBV).

Kolejne szczepienia są zależne od wieku dziecka i obejmują ochronę przed takimi chorobami jak błonica, tężec, krztusiec czy polio. W późniejszym okresie życia należy również zadbać o uzupełnienie szczepień przypominających.

Czy istnieją wyjątki od obowiązku szczepień?

W niektórych przypadkach możliwe jest zwolnienie z obowiązkowych szczepień ze względów medycznych lub religijnych. Jednakże decyzja ta musi być poparta odpowiednim zaświadczeniem lekarskim lub dokumentem potwierdzającym przynależność do danej wspólnoty religijnej.

Niestety, coraz częściej spotykamy się także z rodzicami rezygnującymi ze szczepień dla swoich dzieci bez uzasadnionych powodów. Taka postawa może prowadzić do rozwoju epidemii i zagrozić zdrowiu innych osób – zarówno tych nieszczepionych, jak i tych u których odporność została osłabiona np. przez chemioterapię czy inne schorzenia.

Jak ważna jest regularność podawania dawek?

Aby zachować skuteczność programu immunizacyjnego konieczne jest podawanie dawek szczepionki w odpowiednich odstępach czasu. W przypadku niektórych chorób, takich jak błonica czy tężec, konieczne jest uzupełnienie przypominające co 10 lat.

Warto również pamiętać o tym, że opóźnianie lub pomijanie kolejnych dawek może osłabić odporność i zwiększyć ryzyko zachorowania na daną chorobę.

Jakie są skutki uboczne szczepień?

Należy podkreślić, że większość osób po szczepieniu nie doświadcza żadnych poważniejszych objawów. Mogą pojawić się jedynie niewielkie reakcje miejscowe – zaczerwienienie czy obrzęk w miejscu wkłucia igły. Rzadziej mogą wystąpić ogólne objawy grypopodobne (gorączka, bóle mięśni), które jednak szybko ustępują bez potrzeby leczenia farmakologicznego.

Bardzo rzadkim efektem ubocznym jest alergia na którykolwiek ze składników zawartych w szczepionce. Dlatego też przed jej podaniem należy dokładnie przeanalizować historię medyczną pacjenta oraz ewentualną nietolerancję substancji uczulających.

Po fazowaniu kalendarza – co dalej?

Kiedy już uda nam się ukończyć wszystkie obowiązkowe szczepienia, warto pamiętać o regularnym wykonywaniu przypominających dawek. W przypadku niektórych chorób (np. grypy) konieczne jest podanie szczepionki co roku ze względu na zmienność wirusa.

Ponadto, w razie planowanej podróży do krajów gdzie występują inne patogeny niż w Polsce, należy skonsultować się z lekarzem i ewentualnie rozważyć dodatkowe szczepienia lub stosowanie środków zapobiegawczych.

Podsumowanie

Szczepienia są jedną z najskuteczniejszych metod profilaktyki zdrowotnej. Dzięki nim udaje nam się zwalczyć wiele groźnych chorób oraz uniknąć zachorowań czy poważnych powikłań. Ważne jest jednak aby pamiętać o regularności podawania dawek oraz odpowiednio wcześnie rozpocząć program immunizacyjny dla naszego dziecka.

Należy również mieć świadomość, że rezygnacja ze szczepień może prowadzić do epidemii i zagrozić zdrowiu innych osób – dlatego też ważna jest odpowiedzialność społeczna i dbałość o własne zdrowie oraz bezpieczeństwo otoczenia.